Op 14 maart 2017 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie in twee arresten prejudiciële vragen beantwoord van een Belgische en een Franse rechter. Beide zaken gingen over de vraag of werkgevers vrouwelijke werknemers mogen verbieden tijdens het werk een hoofddoek te dragen.
Het standpunt van het Hof van Justitie luidt dat het is toegestaan dat werkgevers binnen hun organisatie regels hanteren, waarin is opgenomen dat het niet is toegestaan om zichtbare tekenen van politieke, filosofische en religieuze overtuigingen te dragen, indien die regels zonder onderscheid gelden voor alle uitingen van dergelijke overtuigingen. Er is dan volgens het Hof geen sprake van directe discriminatie.
Belangrijk is dat die interne regels op alle medewerkers van het bedrijf van toepassing zijn door hen te verplichten zich neutraal te kleden. Dergelijke regels dienen wel te zijn neergelegd in een personeelsreglement.
Het Hof merkt verder op dat er ondanks een interne neutrale regeling toch sprake kan zijn van indirecte discriminatie. Dat is het geval wanneer toepassing van de regel in de praktijk ertoe leidt dat de personen die een bepaalde godsdienst aanhangen of een bepaalde overtuiging hebben bijzonder worden benadeeld.
Het Hof reikt nationale rechters zelfs een aantal handvaten aan voor de behandeling van dit soort rechtszaken:
- als de werkgever jegens zijn klanten zijn neutraliteit wil tonen is een dergelijke interne regel tot het verbieden van dergelijke kledingstukken toegestaan, met name wanneer die regel alleen wordt toegepast op werknemers die in direct contact staan met klanten (denk aan baliemedewerkers). Volgens het Hof is daarbij zelfs niet relevant of de werkgever een overheidsbedrijf of een bedrijf uit de private sector is;
- het interne beleid dient coherent en systematisch te worden toegepast;
- als een medewerker weigert de interne regel op te volgen dient de werkgever eerst te bekijken of herplaatsing binnen het bedrijf mogelijk is alvorens tot ontslag over te gaan;
- ontbreekt een dergelijke intern beleid binnen het bedrijf, dan hoeft de werkgever geen rekening te houden met de wens van een klant om enkel contact te hebben met neutraal geklede medewerkers.
In de media worden deze twee arresten zowel door tegenstanders als voorstanders van de discussie over de hoofddoek breed uitgemeten.
Maar vergeten wordt dat deze arresten een veel groter bereik hebben!
Het gaat niet alleen over religie, maar ook over politieke of filosofische overtuigingen. Denk eens aan het dragen van een t-shirt van de PVV of een ketting met daarop de afbeelding van het hakenkruis.
Wil je als werkgever neutraliteit uitstralen jegens klanten en relaties en je medewerkers verplichten zich neutraal te kleden, neem dit dan op in je personeelsreglement of personeelshandboek.
Wellicht ook goed om bij stil te staan dat een personeelsreglement een ideaal hulpmiddel is om andere waarden en normen en/of beleid binnen het bedrijf in vast te leggen. Denk maar eens aan tatoeages en piercings, een alcohol- en drugsbeleid.
Hulp nodig bij het opstellen van een kledingvoorschrift of eventueel een personeelsreglement?
Ik zet graag mijn kennis en karakter in om jou daarbij te helpen.
